Lany poniedziałek

Śmigus-dyngus zwany także lanym poniedziałkiem to jedna z najciekawszych tradycji wielkanocnych. Dawniej zwyczaj ten związany był z okazywaniem radości po odejściu zimy i przywitaniem wiosny. W tym szczególnym dniu kobiety oblewano wodą i smagano gałązką. Miało to zapewnić siły witalne oraz oczyścić z chorób. Śmigus-dyngus to w rzeczywistości połączenie dwóch obyczajów, wywodzących się z tradycji słowiańskiej.

Dyngus był też świetną okazją do odwiedzania rodziny i znajomych (stąd dawna nazwa włóczebny)i skosztowania domowych przysmaków. Około XVI wieku granice między dwoma zwyczajami zatarły się, i tak powstał śmigus-dyngus. Dziś lany poniedziałek niewiele ma wspólnego z dawnymi wierzeniami. Oblewanie wodą najbliższych jest obecnie postrzegane bardziej w kategoriach niewinnego psikusa. Śmigus-dyngus obchodzony jest tylko w kilku państwach świata – oprócz Polaków najchętniej oblewają się Czesi, Słowacy i Węgrzy. Solidne lanie odbywa się też w niektórych stanach USA, zamieszkałych przez duże społeczności polonijne.

Śmigus! Dyngus! Na uciechę
z kubła wodę lej ze śmiechem!
Jak nie z kubła, to ze dzbana,
śmigus-dyngus dziś od rana.
Staropolski to obyczaj,
żebyś wiedział i nie krzyczał,
gdy w Wielkanoc, w drugie święto,
będziesz kurtkę miał zmokniętą.